Cần an toàn lao động trong xây dựng

Những năm qua, lĩnh vực xây dựng (XD) cơ bản luôn được coi là ngành có nguy cơ cao về tai nạn lao động (TNLĐ). Nhiều vụ tai nạn để lại hậu quả vô cùng nghiêm trọng cả về người và tài sản, đồng thời gây ra nỗi ám ảnh cho người dân sống xung quanh hoặc khi đi ngang qua công trình XD cao tầng.

NLĐ phải nâng cao ý thức để phòng ngừa TNLĐ tại các công trình XD.

Tai nạn lao động

Lĩnh vực XD có nguy cơ xảy ra TNLĐ và bệnh nghề nghiệp rất cao. Vì thế, việc thực hiện các biện pháp đảm bảo an toàn LĐ thời gian qua được các doanh nghiệp quan tâm thực hiện.

Đằng sau mỗi vụ TNLĐ, không chỉ là thiệt hại về tài sản cho cá nhân, tổ chức mà còn là những nỗi đau mất người thân, để lại nhiều hệ lụy cho xã hội.

Theo Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, tỷ lệ TNLĐ trong lĩnh vực XD vẫn chiếm gần 24% tổng số vụ TNLĐ trên cả nước.

Thực tế, lĩnh vực XD có nhiều đặc điểm, đặc thù riêng, tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây TNLĐ. Một số sự cố mất an toàn trong thi công LĐ xảy ra, điển hình là sập dàn giáo tổ hợp công trình tại TP Đà Nẵng, sập giàn giáo tại Vũng Tàu… khiến nhiều người thương vong.

Mới đây, ngày 23/5, nhóm công nhân tháo dỡ tòa nhà tại giao lộ đường Trần Văn Kiểu và đường 26 (TP Hồ Chí Minh) thì tường cùng nhiều trụ bêtông bất ngờ đổ sập xuống làm 1 người tử vong và 2 người bị thương.

Vụ tai nạn xảy ra tại Hà Nội vào khoảng 2h ngày 17/1/2018, Thanh tra xây dựng quận Nam Từ Liêm cho biết thời điểm này, 19 công nhân đang đổ bê tông phần mái che, trong đó 12 người trên giàn giáo, 7 người ở dưới.

Sau tiếng động lạ, giàn giáo bất ngờ đổ sập khiến 3 người chết, 3 người bị thương được đưa đi viện cấp cứu ngay sau đó. Tại hiện trường, công trình xây dựng này được quây tôn kín cao tầm 5m. Bên trong công trình, gạch đá, vật liệu xây dựng nằm ngổn ngang, nhiều cột bê tông, trụ sắt gãy gập.

Ghi nhận thực tế tại các công trình, cơ sở sản xuất, cả người LĐ và chủ sử dụng LĐ đều rất thờ ơ với công tác bảo hộ LĐ, dù đang làm việc trong môi trường dễ xảy ra tai nạn nhất.

Nguyên nhân xảy ra TNLĐ chết người cho thấy có đến 45,41% vụ do lỗi của người sử dụng LĐ, như không xây dựng quy trình, biện pháp làm việc an toàn, không tổ chức huấn luyện ATLĐ, hoặc huấn luyện chưa đầy đủ. 

Hầu hết các vụ TNLĐ nghiêm trọng xảy ra tại các công trình đang thi công xây dựng, do té ngã từ trên cao xuống.

Nhiều NLĐ, nhất là trong các nhóm LĐ tự do, do thiếu hiểu biết, thiếu kiến thức về biện pháp ATLĐ, nên lơ là, bất cẩn trong thi công xây dựng; phần nhiều chưa qua đào tạo bài bản, nên thiếu kiến thức về ATLĐ và bản thân lại chưa ý thức tự bảo vệ mình.

Bên cạnh đó, nhiều chủ đầu tư, tư vấn giám sát, nhà thầu thi công chưa tuân thủ nghiêm ngặt các biện pháp bảo đảm ATLĐ cho công nhân. Thực tế nữa cũng cho thấy TNLĐ là hệ lụy mặt trái của nhiều gói thầu giá rẻ.

Cần ATLĐ trong lĩnh vực xây dựng

Qua công tác thanh tra, kiểm tra tại các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, nhà thầu thi công XD, ghi nhận vẫn còn nhiều tồn tại, thiếu sót của cả người sử dụng LĐ lẫn các cấp quản lý trong việc thực hiện những quy định pháp luật về ATVSLĐ, cần được khắc phục.

Nhằm đảm bảo ATVSLĐ trên lĩnh vực xây dựng, Thanh tra Sở Xây dựng tỉnh Vĩnh Long còn đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp cố tình vi phạm. Song tình hình vi phạm ATVSLĐ ở các công trình xây dựng vẫn còn phức tạp.

Tại Công trình xây dựng Trường Trung cấp Y tế tỉnh, theo quy định, công trình có trên 50 LĐ làm việc phải có cán bộ phụ trách ATLĐ.

Tuy nhiên, tại công trình này không có cán bộ phụ trách an toàn, mặc dù có khoảng 80 LĐ đang làm việc.

Ngoài ra còn phát hiện nhiều vi phạm khác, như: thiếu biển cảnh báo nguy hiểm, không có nội quy công trình, nội quy vận hành máy móc thiết bị, thiếu rào chắn an toàn, NLĐ chưa được trang bị đầy đủ bảo hộ LĐ.

Chỉ tính từ năm 2016 đến nay, tỉnh Vĩnh Long đã xảy ra 2 vụ TNLĐ trên lĩnh vực XD làm 1 người chết và 1 người bị thương.

Ngoài ra, qua công tác thanh tra, kiểm tra trên 50 công trình XD, Thanh tra Sở Xây dựng còn phát  hiện hàng trăm vi phạm,  lập biên bản xử phạt 14 trường hợp với số tiền gần 100 triệu đồng.

Theo Thanh tra Sở Xây dựng Vĩnh Long, thanh tra Sở sẽ tiếp tục tổ chức kiểm tra các công trình XD để tuyên truyền, hướng dẫn, nhắc nhở đối với những trường hợp vi phạm.

Đồng thời sẽ xử lý nếu các nhà thầu cố tình vi phạm. Nội dung kiểm tra sẽ tập trung vào các biện pháp thi công đảm bảo ATLĐ, kiểm định các thiết bị máy móc, các bảo hiểm cho NLĐ, trang bị bảo hộ cho NLĐ, các biện pháp che chắn công trình, vệ sinh công trường XD.

Thiết nghĩ, nguyên nhân các sự cố mất an toàn LĐ trên công trình vẫn xuất phát từ con người, chính con người không tuân thủ quy định an toàn.

Vì vậy, phải nâng cao ý thức chủ thể để làm giảm thiểu TNLĐ tại các công trình XD. Ngoài ra, các cơ quan quản lý nhà nước cần có giải pháp đồng bộ, tăng cường sự phối hợp, siết chặt công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát tình hình ATLĐ tại các công trường.

Bài, ảnh: SÔNG TRĂNG