Năm hợi ngắm lợn trong tranh

Năm 2019, theo âm lịch gọi là năm Kỷ Hợi- năm con heo (lợn)- con vật cuối cùng trong bảng 12 con giáp. Dân miền Bắc gọi là lợn, dân miền Nam gọi là heo, nhưng trong tâm thức người Việt Nam đây được xem là con vật tượng trưng cho sự no ấm và hưởng thụ, an nhàn, nên người đời có câu: “Tuổi Hợi nằm đợi mà ăn”.

Lợn đàn. Tranh Đông Hồ

Vì vậy trước đây trong dòng tranh dân gian treo tết, hình ảnh con heo hiện ra trong sắc màu vui tươi, đầm ấm như nhà thơ Hoàng Cầm trong bài “Bên kia sông Đuống” đã mô tả:

 Tranh Đông Hồ gà lợn nét tươi trong

Màu dân tộc sáng bừng trên giấy điệp.

Làng tranh Đông Hồ (thuộc xã Song Hồ, huyện Thuận Thành- tỉnh Bắc Ninh) cách Thủ đô Hà Nội khoảng 25km.

Làng Đông Hồ nằm giữa một vùng quê phía bờ Nam sông Đuống, có lẽ vì thế nên các họa sĩ, nghệ nhân ở đây đã có cái nhìn đầy thiện cảm về con vật nuôi gần gũi trong cuộc sống gia đình, với quan niệm heo là con vật mang lại may mắn, ấm no, sung túc.

Hiện nay, có 2 bức tranh Đông Hồ vẽ heo gồm bức “Lợn ăn lá dáy” và bức “Lợn đàn”. Trong tranh các con heo đều có hình dáng mập mạp, có xoáy âm dương thể hiện sự khỏe khoắn, sinh sôi, phát triển.

Tranh Đông Hồ được in nhiều bản màu trên giấy dó. Màu của tranh Đông Hồ là màu truyền thống làm bằng các chất liệu có sẵn trong tự nhiên. Như màu trắng được làm từ vỏ điệp, màu vàng từ hoa hòe, màu đỏ son từ đất son, xanh lá cây từ gỉ đồng, xanh chàm từ lá chàm và đen từ than rơm.

Ngày nay, tranh Đông Hồ có mặt ở nhiều bộ sưu tập trong và ngoài nước góp phần đưa mỹ thuật Việt Nam đến với bè bạn khắp năm châu.

Cảm ơn làng Đông Hồ đã giữ gìn, bảo tồn và phát triển dòng tranh dân gian trong những năm chiến tranh khói lửa dù phải “nghiêng nghiêng trong kháng chiến trường kỳ” và ngày nay trong mùa Xuân Kỷ Hợi này, tranh Đông Hồ sẽ tiếp tục có mặt trong nhiều gia đình, phòng trưng bày, chợ tết… để tạo nên nét xuân hòa bình, đầm ấm rất Việt Nam.

Năm Kỷ Hợi đến, ngắm đàn heo trong tranh cũng là một niềm vui nho nhỏ. Xin chúc bà con một năm mới vui tươi, an lành, sung túc với nhiều may mắn trong học tập, công tác, sản xuất kinh doanh, làm ăn phát đạt, hưởng cuộc sống viên mãn trong cảnh ấm no, gia đình hạnh phúc. 

ANH TIẾN