Chủ đầu tư hay nhà thầu vi phạm hợp đồng?

Dự án xây dựng hạ tầng Khu dân cư, dịch vụ Phước Yên (xã Phú Quới- Long Hồ) đã hoàn thành, nhưng chuyện tranh chấp vi phạm hợp đồng giữa chủ đầu tư và nhà thầu đến nay vẫn chưa có hồi kết.

Công trình san lấp mặt bằng số 5 thuộc Dự án xây dựng hạ tầng Khu dân cư, dịch vụ Phước Yên (giai đoạn 2) do Trung tâm Phát triển quỹ đất Vĩnh Long (TTPTQĐ) làm chủ đầu tư. Vào các ngày 12/6 và 9/9/2009, TTPTQĐ ký hợp đồng với Công ty TNHH T.H (Phường 1- TP Vĩnh Long) thi công gói thầu số 1, 3 và 4. Khi thực hiện hợp đồng, Công ty TNHH T.H có nộp cho TTPTQĐ 3 thư bảo lãnh của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam chi nhánh Vĩnh Long (BIDV Vĩnh Long) số tiền hơn 382 triệu đồng.

Ngoài một số điều khoản về phương thức thanh toán, điều kiện nghiệm thu, bàn giao công trình, quyền và nghĩa vụ đối với các bên,… hợp đồng còn ghi rõ bên nào vi phạm sẽ phải chịu mức phạt 2% giá trị hợp đồng theo quy định của Luật Xây dựng.

Ông N.Đ.T.- Giám đốc Công ty TNHH T.H cho biết: “Quá trình thi công, chúng tôi bị vướng nhà dân, vườn cây ăn trái và ruộng lúa đang thu hoạch của nhiều hộ chưa giải tỏa nên không thi công được. Chúng tôi có văn bản báo cáo chủ đầu tư về việc này nhưng không được xử lý. Sau đó, chủ đầu tư bất ngờ thông báo ngưng hợp đồng, giao cho đơn vị khác thi công làm công ty chúng tôi thiệt hại rất nhiều”.

Lý do TTPTQĐ ra thông báo chấm dứt việc thi công đối với Công ty TNHH T.H được đại diện chủ đầu tư giải thích “do nhà thầu thi công không đảm bảo đúng thời gian quy định dù đã được chủ đầu tư và đơn vị giám sát đôn đốc, nhắc nhở nhiều lần”.

Điều này, dẫn đến tranh chấp và TTPTQĐ đã gửi đơn khởi kiện yêu cầu Công ty TNHH T.H hoàn trả các khoản tiền của 3 gói thầu trên gồm: tiền tạm ứng vượt, lãi chiếm dụng vốn, tiền phạt vi phạm hợp đồng, bồi thường thiệt hại tổng cộng hơn 33,9 tỷ đồng. TTPTQĐ còn yêu cầu đơn vị nhận bảo lãnh là BIDV Vĩnh Long chuyển trả hơn 382 triệu đồng đối với các chứng thư bảo lãnh.

Trong các phiên hòa giải cũng như tại phiên tòa sơ thẩm, ông N.Đ.T. đại diện hợp pháp của Công ty TNHH T.H khẳng định: “Công ty TNHH T.H không có lỗi trong việc thực hiện hợp đồng của các gói thầu san lấp mặt bằng Khu dân cư, dịch vụ Phước Yên.
 
Lỗi là do TTPTQĐ giao mặt bằng không đủ, chưa được giải tỏa”. Sau đó, Công ty TNHH T.H có đơn phản tố yêu cầu TTPTQĐ trả số tiền còn nợ của các gói thầu khu tái định cư Bắc Mỹ Thuận tổng cộng hơn 6,4 tỷ đồng.

Sau khi nghiên cứu các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và kết quả thẩm tra, tranh luận tại tòa, HĐXX nhận định: TTPTQĐ khởi kiện Công ty TNHH T.H nhưng không có cơ sở chứng minh công ty này vi phạm hợp đồng.

Theo hợp đồng, chủ đầu tư phải giao mặt bằng sạch cho nhà thầu thi công, nhưng qua thẩm định thực tế, mặt bằng còn lại chủ đầu tư chưa giao là 97.327m2 và vướng giải tỏa. Công ty TNHH T.H đã có công văn kiến nghị nhưng chủ đầu tư không giải quyết lại ra thông báo đình chỉ thi công, tự áp đặt cho rằng nhà thầu không đủ khả năng và năng lực.

Sau khi xảy ra tranh chấp, UBND tỉnh có ý kiến chỉ đạo, giao Sở Kế hoạch- Đầu tư Vĩnh Long chủ trì giải quyết việc tranh chấp. Tại cuộc họp ngày 7/6/2012, Công ty TNHH T.H đề nghị được tiếp tục thi công phần khối lượng còn lại của 3 gói thầu 1, 3, 4 theo đơn giá xây dựng công bố thời điểm tháng 12/2009 nhưng chủ đầu tư không đồng ý. Do đó, yêu cầu của chủ đầu tư không có cơ sở chấp nhận.

Việc TTPTQĐ yêu cầu BIDV Vĩnh Long chuyển trả hơn 382 triệu đồng đối với các chứng thư bảo lãnh cũng không đủ cơ sở chấp nhận vì chủ đầu tư không chứng minh được nhà thầu có lỗi do vi phạm hợp đồng.

Từ những nhận định trên, cho thấy bên vi phạm hợp đồng không phải nhà thầu mà là chủ đầu tư. Theo HĐXX TAND TP Vĩnh Long: TTPTQĐ đã vi phạm hợp đồng từ khi ký hợp đồng đến thời điểm đình chỉ thi công, đã không bàn giao được mặt bằng theo như điều khoản thỏa thuận.

Trong khi đó, ngày 6/10/2010, Giám đốc TTPTQĐ lại ký văn bản yêu cầu nhà thầu phải thi công trong vòng 5 ngày. Nhà thầu thực hiện theo công văn trên thì ngày 23/11/2010, chủ đầu tư lại thông báo chấm dứt việc thi công với những lý do không căn cứ, gây thiệt hại cho Công ty TNHH T.H.

Căn cứ Điều 302, 303 Luật Thương mại và Điều 13 của hợp đồng đã ký kết giữa 2 bên, theo bản án sơ thẩm dân sự TAND TP Vĩnh Long, buộc TTPTQĐ bồi thường thiệt hại cho Công ty TNHH T.H với giá trị hợp đồng hơn 881 triệu đồng cùng các khoản tiền hơn 5,5 tỷ đồng của các gói thầu Khu tái định cư Bắc Mỹ Thuận, tổng cộng trên 6,3 tỷ đồng.

Chấp nhận một phần đơn khởi kiện của TTPTQĐ buộc Công ty TNHH T.H hoàn trả hơn 4,2 tỷ đồng tiền tạm ứng vượt. Không chấp nhận yêu cầu buộc Công ty TNHH T.H hoàn trả các khoản tiền chiếm dụng vốn, tiền phạt vi phạm hợp đồng, tiền bồi thường thiệt hại. Sau khi cấn trừ, TTPTQĐ còn phải trả cho Công ty TNHH T.H hơn 2,1 tỷ đồng.

Bản án đã xác định ai đúng, sai nhưng vụ kiện vẫn chưa khép lại do 2 bên đều kháng án, mong một kết quả khác hơn ở phiên tòa phúc thẩm.

DIỄM PHƯỢNG