"Lá bép rau rừng thêm thắm tình anh nuôi"

Hai câu hát quá hay, quá lãng mạn của một thời chiến tranh gian khổ trong bài hát “Nổi lửa lên em” của nhạc sĩ Huy Du: “Trăng đã dậy rồi khơi bếp hồng lên nhé. Lá bép rau rừng thêm thắm tình anh nuôi…”.

Đã có nhiều người hát nhưng không hiểu lá bép là gì, cũng có người hát sai lời thành “Lá nép sau rừng”, hoặc “Lá bếp”... Cho đến khi được thưởng thức lá bép cùng chóe rượu cần chiều nay ở thị trấn Di Linh, chúng tôi mới hiểu tường tận điều này.

Đã gần 4 giờ chiều, thầy Hồ Phấn Khởi- giáo viên ngữ văn Trường Dân tộc Nội trú Di Linh (Lâm Đồng) nhờ các em học sinh mang xuống cho bằng được một rổ lá bép, vì nếu mua ở chợ phải đến sáng sớm mới có.

Đây là loại rau rừng của đồng bào dân tộc, đã được các anh bộ đội Trường Sơn biết dùng từ thời kháng chiến chống Mỹ, những lúc khó khăn, thiếu thốn lương thực. Những năm gần đây, lá bép đã được bán ở chợ khá nhiều, nhưng giá không phải rẻ, rau rừng này có giá khoảng 60.000 đ/kg, trong khi bông cải ở chợ Di Linh chưa đến 20.000 đ/kg.

Vào mùa khô, giá có thể lên đến 100.000 đ/kg. Điều này cho thấy đây là loại rau ngon, quý. Theo đồng bào dân tộc, loại rau rừng này rất tốt cho sức khỏe, có thể tiêu độc cơ thể, chống các bệnh nhức mỏi, kéo dài tuổi thọ,...

Lá bép được xào hoặc nấu canh với các loại thịt. Đặc biệt, khi nấu sôi phải để hơi lâu một chút, nước canh trở nên trong veo, rất ngọt, nếu nhai kỹ sẽ cảm nhận có vị chua nhẹ đọng nơi đầu lưỡi.

Thầy Khởi cho biết, mùa này lá bép ngon nhất, bởi chúng đâm rất nhiều đọt non. Sáng sớm, bà con dân tộc gùi xuống chợ bán; gần đây, do có nhu cầu nhiều vì đây là loại rau rừng nguyên sơ bổ dưỡng, nên một số bà con thử trồng xen trong rẫy và phát triển rất tốt.

Một loại rau ngon và quý nhưng cái cảm nhận sâu lắng nhất chính là được nghe lại bài hát “Nổi lửa lên em” để thấy thêm trân trọng một thời “Rừng che bộ đội, rừng vây quân thù”.

Bài, ảnh: QUANG THUẦN