Hến ngọt mùa này

Hồi nhỏ, cứ chừng tháng 4 là tôi lội lũm bũm theo mẹ xuống con sông trước nhà để bắt hến. Đó là một trong những trò mà tôi khoái nhất.

Bởi không chỉ được vọc nước, vọc sình mà tôi còn được tận tay bắt hến để khoe thành quả với mấy đứa bạn trong xóm.

Con sông trước nhà tôi là một nhánh rẽ của sông Măng Thít, nước ra vô hoài, phù sa nhiều, nên đến mùa hến là cả khúc sông nhộn nhịp người đãi, người cào.

Mẹ nói hến thường sống dưới lớp bùn, chỉ khi đi kiếm ăn chúng mới trồi lên, phải hiểu được tập tính của chúng, sáng sớm là lúc hến tìm mồi nên muốn đãi hến phải thức sớm và canh lúc nước ròng.

Hến là món ăn ngon, bổ dưỡng.

Đồ nghề bắt hến của mẹ tôi khá đơn giản chỉ với rổ tre, một cái thau rồi dùng tay, dùng chân vùa sình, đất lẫn hến vào rổ rồi đãi. Người bắt hết nào “sang” hơn thì có lưỡi cào hến.

Khi bớt sình thì lựa sỏi, hến chết bỏ ra, còn lại hến nguyên đổ vào thau rồi đãi tiếp. Hồi đó hến dưới sông còn nhiều, nên đãi chừng hơn 1 tiếng là dư sức ăn, còn có thể đem bán.

Cô Ba đãi hến gần chục năm nói: “Mới đầu mùa hến nên ít người đi. Chừng vào vụ thì nhiều người đãi bắt hơn. Nhiều năm trước, hến có nhiều, ai đi bắt cũng vác bao bao đem về. Nhưng giờ hến ít rồi, chừng chục ký ngày mà cực hơn. Dù vậy bán 5.000 đ/kg, tôi cũng có đồng ra đồng vô”.

Mùa này, mẹ tôi nói hến tháng 3 âl chưa mập và chưa nhiều nhưng được cái hến cũng ngọt, dễ nổi. Luộc hến coi đơn giản chứ không giản đơn chút nào.

Bắc nồi nước luộc lên bếp rồi chụm cho lửa lớn, cho vào nước luộc ít muối, như vậy ruột hến sẽ ngọt hơn. Khi nước sôi thì cho hến vào, hến gặp nước nóng đột ngột sẽ bật bung vỏ, bong thịt. “Kỹ thuật” ở đây là phải vớt nhanh, không để hến quá chín sẽ bị nát, ruột hến sẽ chìm xuống.

Hến vớt xong, mẹ tôi thường để ráo rồi nêm gia vị xào sả ớt, nước hến thì chỉ cần thêm chút bột ngọt cho vừa ăn, rồi cho vào nắm rau, ăn với cơm nóng thì ngon “bá chấy”.

Giữa trưa nóng nực mà được húp chén canh hến với rau bồ ngót thì ngon ngọt, thanh mát phải biết. Hến còn được dùng để chế biến nhiều món ăn như cháo hến, bánh canh hến, bánh xèo hến, gỏi cuốn hến,... Món nào cũng hấp dẫn, ngon miệng.

Giờ đã lớn, tôi cũng không còn theo mẹ ngụp lặn dưới sông bắt hến. Nhưng vẫn nhớ lắm tô canh hến mẹ nấu, ngon ngọt làm sao!

Bài, ảnh: THẢO LY