Nguy cơ thiếu hụt lao động do mức sinh thấp

Hiện tỷ lệ tăng dân số tự nhiên tỉnh Vĩnh Long luôn ở mức thấp dưới 1% và số con trung bình của phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ chỉ đạt 1,8 con. Già hóa dân số, không đủ nguồn lao động là những vấn đề mà tỉnh sẽ phải đối mặt trong tương lai.

Để nâng tỷ lệ tăng dân số tự nhiên và kéo giảm sự già hóa dân số, Vĩnh Long đang đẩy mạnh các biện pháp tuyên truyền vận động người dân sinh đủ 2 con. Vì sao phải như vậy?

Nhiều cặp vợ chồng có đủ 2 con đang tận hưởng niềm vui, hạnh phúc nhân đôi bên con yêu.

Không dám sinh con thứ 2

Dẫu không khó khăn về kinh tế nhưng chị Nguyễn Thị Thanh Trúc (TP Vĩnh Long) quyết định chỉ sinh 1 con. Chị bảo lúc quyết định cũng phân vân, cân đo đong đếm. Nhưng nghĩ lại cảnh bầu bì thai nghén rồi đau sau sinh, hơn nữa vợ chồng đều cảm thấy một đứa là đủ, thêm đứa nữa lỡ chăm không tốt, cả hai đều thiệt thòi. Người lớn trong nhà nói sinh thêm đứa nữa, nhưng vợ chồng chị chỉ cười.

“Con gái đang học lớp 8, bé ngoan và khá tự lập. Thương cái là cũng đòi mẹ sanh em bé nhưng giờ chị cũng 40 tuổi rồi, nghĩ cảnh mang bầu, chăm con, stress là sợ. Lễ, tết cả nhà chị đi du lịch, cuối tuần dẫn con đi chơi làm bạn với con. Chị còn thời gian tung tăng, đi cà phê, spa chăm sóc bản thân, cuộc sống vậy thoải mái lắm”- chị Trúc cho biết.

Việc kết hôn muộn, rồi những cặp vợ chồng do thực hiện các biện pháp kế hoạch hóa gia đình khá lâu nên gặp khó khi sinh thêm con.

Đặc biệt, bài toán chi phí là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến việc các gia đình không muốn sinh con thứ hai. Anh Lê Văn Hùng (xã Tân An Luông- Vũng Liêm) thở dài: “Trạm y tế xã cũng hay xuống vận động sinh đủ 2 con nhưng do hoàn cảnh gia đình kinh tế chưa ổn định nên nhiều gia đình có quan niệm tập trung lo kinh tế, để lo cho con mình được đầy đủ hơn”.

Qua tìm hiểu, nhiều vợ chồng cũng muốn sinh thêm một đứa nữa để con mình “có chị có em”, để nương tựa nhau, cùng chăm sóc cha mẹ khi về già. Thời gian khó khăn này rồi sẽ qua, trẻ sẽ lớn nhanh, chỉ cần cố gắng một chút.

Tuy vậy, với những gia đình bận rộn công việc cơ quan, họ ngán ngại trẻ lớn lên trong vòng tay người giúp việc, thiếu vắng những cái ôm ấm áp, cái nựng nịu cùng với sự quan sát cẩn thận của mẹ. Có người còn lo lắng đến những vất vả thai nghén, sinh nở, nuôi và dạy con đến trưởng thành. Đây là điều nhiều người ngại ngần khi sinh thêm con.

Mỗi gia đình nên sinh đủ 2 con

Mặc dù các giải pháp thực hiện để nâng cao chất lượng dân số trên địa bàn đạt được một số kết quả đáng ghi nhận, song vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức tồn tại, nhất là hiện nay mức sinh trong dân rất thấp, kéo theo hệ quả là tỷ lệ tăng dân số tự nhiên cũng giảm đáng kể, nhiều gia đình chỉ muốn sinh 1 con.

Nhiều cặp vợ chồng mới có 1 con, có điều kiện kinh tế nhưng khi nói đến “sinh thêm đứa thứ 2” thì lắc đầu “nguầy nguậy” dẫn đến những năm gần đây, tỷ lệ tăng dân số tự nhiên của tỉnh luôn dưới 0,7%.

Nhiều địa phương như: Vũng Liêm, Long Hồ, Tam Bình chỉ ở mức dưới 0,5%. Do đó, nếu không duy trì mức sinh hợp lý thì vài chục năm sau, số người phụ thuộc ở những địa phương có mức sinh thấp như Vĩnh Long sẽ tăng cao. Mức sinh thấp không chỉ làm cho già hóa dân số sẽ diễn ra nhanh hơn mà còn làm cho nguồn nhân lực suy giảm, đặc biệt là lao động trẻ, từ đó ảnh hưởng đến quá trình phát triển kinh tế- xã hội địa phương.

“Mỗi gia đình nên sinh đủ 2 con” là thông điệp thay cho “mỗi gia đình chỉ nên sinh 1-2 con” trước đây được ngành dân số đưa vào vận động để thay đổi nhận thức của người dân về dân số, đối phó với việc già hóa dân số.

Theo bác sĩ chuyên khoa I Nguyễn Văn Huỳnh- Chi cục trưởng Chi cục Dân số- Kế hoạch hóa gia đình tỉnh, để nâng tỷ lệ tăng dân số tự nhiên và kéo giảm sự già hóa dân số, Vĩnh Long tiếp tục đẩy mạnh các biện pháp tuyên truyền vận động người dân sinh đủ 2 con, trong đó cán bộ, đảng viên phải đi đầu để tạo sức lan tỏa trong cộng đồng.

Tỉnh sẽ nghiên cứu có chính sách ưu đãi, khuyến khích cặp vợ chồng sinh đủ 2 con để họ thấy chủ trương này là ích nước lợi nhà. Việc sinh đẻ phù hợp, đảm bảo mức sinh hợp lý sẽ kéo dài được thời kỳ cơ cấu “dân số vàng”, làm chậm lại quá trình “già hóa dân số”.

Bài, ảnh: THÚY QUYÊN