Những loài cây có độc tố khủng khiếp bạn nên biết
Có nhiều loại cây cảnh chứa chất độc có thể gây nguy hiểm cho người trồng nếu chạm phải nhựa, vô tình nhai lá, củ, quả. Hoa trúc đào, thơm ổi hay thông thiên là những loài cây thường gặp nhưng lại chứa độc tố có thể gây nguy hại cho con người.
Cây trúc đào
 |
Tên khoa học là Nerium oleander. Toàn thân Trúc đào đều có chất cực độc Oleandrin, Neriin. Người ta có thể bị ngộ độc do chạm vào cây hoặc nuốt phải. Nhẹ thì gây buồn nôn, ói mửa, tiêu chảy, rối loạn nhịp tim, nặng thì có thể mất kiểm soát cơ thể, hôn mê. Nếu không xử lý kịp thời sẽ dẫn đến tử vong.
Hiện nay, trúc đào đang được trồng rất nhiều ở trên các tuyến phố, vườn hoa, nơi công cộng. Việc phơi khô hoặc nấu chín cũng không làm mất tính độc của loài thực vật này. Không trồng trúc đào ở cạnh nguồn nước (giếng ăn, bể nước…) vì lá, hoa trúc đào rụng xuống làm nhiễm độc nước.
Cây Manchineel hay còn gọi là Hippomane mancinella
Có mặt ở vùng biển Caribean và Bahamas nước Mỹ, cây Manchineel được mệnh danh là "loài cây chết chóc" bởi độc tố khủng khiếp mà loài cây này mang trong mình.
Cây Manchineel hay còn gọi là Hippomane mancinella ở vùng biển Caribe và
 |
Manchineel nguy hiểm tới mức con người phải đặt biển khuyến cáo khắp nơi, yêu cầu người dân tránh xa chúng ít nhất 6m, không ăn quả và tránh để nhựa của loài cây này dính lên da. Tất cả các bộ phân của cây như vỏ, lá, nhựa và quả đều chứa độc tố.
Nhựa màu trắng của cây manchineel là chất cực độc. Chỉ một giọt nhựa rơi vào da có thể khiến da rộp lên, gây viêm và bỏng. Rất nhiều người qua đường vô tình đứng dưới bóng cây để trú nắng hoặc trú mưa và bị nhựa cây rơi vào gây ra bỏng nặng. Vỏ cây này lại càng độc. Nếu đốt củi cây này sẽ gây ra khói khiến mù tạm thời.
Năm 1521, người Tây Ban Nha đã sang Mỹ xâm lược đã bị người dân kháng cự, chống trả bằng cách bắn tên tẩm nhựa cây Manchineel. Không có một ai sống sót khi trúng phải loại độc tố này.
Vì sự nguy hiểm được cho là khủng khiếp nhất trong thế giới thực vật mà ít ai dám lui tới chặt phá và làm tổn hại đến loài cây này. Không chỉ có con người mà ngay cả các sinh vật khác như chim, sóc và thú ăn quả cũng phải tránh xa loài này. Chưa có loài cây nào thay thế được vị trí đứng đầu về khả năng "hủy diệt" của cây Manchineel. Chúng được sếp đầu tiên về lượng độc tố trong sách kỷ lục.
Cà độc dược Jimsonweed
 |
Jimsonweed là cây cà độc với những chiếc lá nhọn và quả cũng có gai nhọn. Những chiếc lá của chúng có mùi rất khó chịu và các cành cây có màu đỏ tím. Cây cao từ 0,9 đến 1,2 mét. Quả của cây này đặc biệt độc, chúng màu xanh lá, dài khoảng 5cm, có gai nhọn. Ngay cả cánh hoa và mật hoa cũng có chất độc. Loại độc trong cây này là atropine và scopolamine.
Con người nhanh chóng phát hiện ra đặc tính của Jimsonweed vì chúng phát triển trên khắp
Loại cây này còn liên quan mật thiết đến nghệ thuật hắc ám, những phù thủy làm phép bởi thuộc tính gây mê sảng của nó. Đối với hầu hết mọi người thì đây là một loài cây độc hại và nên tránh xa.
Cây phụ tử
 |
Cây phụ tử (Aconitum napellus) còn được gọi là cây Thầy Tu vì đầu của hoa giống như đầu nhà tu hành. Hẳn những fan của Harry Potter sẽ nhớ đến chi tiết giáo sư Snape hỏi Harry về hai cái tên này. Loài cây này chứa độc tố aconitine gây nguy hiểm cho những ai ăn phải thậm chí là chạm vào nó. Ai bị ngộ độc thường có triệu trứng tiết nhiều nước bọt, nôn mửa, tiêu chảy, cảm giác ngứa ran trong da, huyết áp và tim bất thường, hôn mê và đôi khi tử vong. Nó còn được đặt cho những cái tên dữ dằn khác như "bả sói", "mũ quỷ" hay "nữ hoàng độc dược".
Loại cây này cao từ 0,6 đến 1,8 mét, có những chùm hoa màu xanh hoặc trắng ở ngọn. Tất cả các phần của cây đều chứa độc aconitine. Cả rễ và lá cây ấu tàu đều chứa độc tố thần kinh có thể hấp thụ qua da. Trong quá khứ, cây phụ tử đã từng được sử dụng để đầu độc người và đầu độc vật. Các nhà khoa học của Đức Quốc xã đã dùng loại cây này như một loại vũ khí sinh học. Các mục đồng thời Hy Lạp cổ đại tẩm độc cây vào mũi tên để săn sói.
White Snakeroot
 |
Có nhiều loại cây chữa rắn cắn khác nhau, trong bài này nó là một thành viên thuộc họ cúc ở Bắc Mỹ, có hoa màu trắng rất đẹp, với các bộ phận (đặc biệt là phần cành và lá) đều chứa chất tremetol - một loại ancol không bão hòa, công thức hóa học C 16 H 22 O 3 - có thể gây ngộ độc nghiêm trọng ở người và gia súc. Khi các con vật ăn phải White Snakeroot (Eupatorium rugosum), độc tố trong cây sẽ được tích tụ dần trong thịt và sữa của chúng; và khi thịt, sữa đã nhiễm độc này được đưa vào cơ thể người qua đường tiêu hóa, độc tố cũng theo đó được chuyển sang cơ thể người gây ngộ độc tremetol (thường được gọi là milk sickness) với các triệu chứng buồn nôn, nôn mửa.
Mặc dù rất hiếm gặp ngày nay nhưng trúng độc tremetol đã cướp đi sinh mạng của hàng nghìn nạn nhân vào những năm đầu thế kỷ 19, trong đó phải kể đến cái chết khi mới ở độ tuổi 34 của bà Nancy Hanks Lincoln, tức mẹ của Abraham Lincoln - tổng thống Hoa Kỳ.
Thủy tùng
 |
Thủy tùng English Yew (Taxus baccata) có độc tính rất mạnh, nó là loại cây thường được trồng ở các nghĩa địa, nhà thờ ở Anh. Một số học giả tin rằng truyền thống này bắt đầu khi những người theo đạo Kitô đầu tiên kết hợp một số loại cây vào lễ giáo tâm linh của họ. Ngày nay loài cây này không những là biểu tượng của cái chết mà còn là sự bất tử của linh hồn.
Thủy tùng thường cao 18,3 đến 21,3 mét, tuy sống nhiều nhất ở Anh nhưng ở miền nam Hoa Kỳ cũng xuất hiện loại cây này. Thành phần độc trong cây là alkaloids taxine, nó có ở tất cả mọi bộ phận trừ lớp vỏ ngoài của hạt. Độc có thể dẫn đến những triệu chứng nghiêm trọng như chóng mặt, khô miệng, giãn đồng tử, suy nhược, nhịp tim bất thường và dẫn đến tử vong.
Mặc dù là loài cực độc có hại nhưng thủy tùng được sử dụng cho nhiều mục đích sản xuất. Gỗ của nó rất có giá trị và dùng để sản xuất làm cung tên vào thời kì đồ đá mới. Sau đó, thế kỉ 10, người Anglo-Sanxons đã dùng quả thủy tùng là một nguyên liệu để điều trị “bệnh nước elf” (sởi hoặc thủy đậu). Gần đây các nhà nghiên cứu đã dùng thủy tùng cho các chất kháng u mạnh. Ngoài ra cây còn để chiết xuất sản xuất ra thuốc paclitaxol và Taxol - những loại thuốc làm chậm sự phát triển của ung thư buồng trứng, vú, phổi.
Ngò tây khổng lồ (Heracleum mantegazzianum)
 |
Ngò tây khổng lồ gây độc cho các loài động vật theo hình thức quang độc tính. Hóa chất do cây tiết ra khi tiếp xúc với da và phản ứng với ánh sáng mặt trời sẽ gây bỏng.
Về mặt lý thuyết, các cây sinh ra độc tố để tự vệ, chống lại côn trùng và các vi sinh vật cũng gây hại. Một số loài cây "thân thiện" như cà rốt, cần tây và chanh cũng có thể làm rộp da trong những điều kiện nhất định.
Hoa và lá cây thầu dầu (Ricinus communis)
 |
Một trong những loài cây không nên nếm thử là cây thầu dầu (tên khoa học là Ricinus communis). Đây là loài cây bụi được ưa trồng làm cảnh trong vườn bởi lá cây có nhiều màu từ xanh đến tím, hình thù giống lá cọ và hạt có đầu nhọn trông rất khác biệt. Dầu thầu dầu, thường được dùng để rửa ruột khẩn cấp, được chiết xuất từ loại hạt này. Tuy nhiên, trong hạt có chứa chất ricin cực độc.
Sau khi chiết xuất phần dầu có dược tính nhuận tràng, phần bã còn lại của hạt thầu dầu chứa một hỗn hợp chất độc cực mạnh. Chất ricin gây chết người bởi nó can thiệp vào quá trình trao đổi chất của tế bào cần thiết để duy trì sự sống. Chu trình sản sinh các protein cần thiết bị cản trở khiến tế bào bị chết đi. Nạn nhân có thể nôn mửa, tiêu chảy và co giật một tuần trước khi chết vì suy tạng.
Tuy nhiên, chúng ta vẫn có thể trồng thầu dầu trong vườn mà không lo bị ngộ độc. Vỏ ngoài của hạt thầu dầu khá cứng. Nếu chẳng may nuốt nguyên cả hạt, nó sẽ đi qua hệ tiêu hóa mà không gây nguy hiểm gì. Người lớn phải nhai và nuốt 5 hạt thầu dầu mới đủ liều gây tử vong, nhưng với trẻ em thì một hạt là đủ. Chất ricin nguy hiểm nhất khi ở dạng tinh chất và bị tiêm vào người.
Cây thơm ổi
 |
Thơm ổi, hay còn gọi là hoa ngũ sắc, có tên khoa học là Lantana Camara L, quả có chất độc lantanin alkaloid hoặc lantadene A, gây bỏng rát đường ruột, giãn cơ, rối loạn tuần hoàn máu và có thể dẫn đến tử vong.
Cây thông thiên
 Hiện nay, loài cây này được trồng nhiều ở ven đường. |
Là loài cây thuộc họ Trúc đào có lá hình mác, mọc so le, thân cây cao khoảng 3 đến 4 mét. Thông thiên có xuất xứ từ châu Mỹ. Ở Việt Nam, hoa thông thiên có màu vàng rực, ở một số nơi khác hoa có màu vàng cam, hoa thường có 5 cánh. Trái có hình thoi màu xanh. Cây thông liên có chứa nhiều chất độc ở hoa, lá, quả và hạt. Các độc tố bao gồm: thevetin, neriin, glucozid …có thể gây tử vong ở người.
Theo phununews.vn