Sách Tết 2021- quá khứ và hiện tại giao hòa

Sách tết mang những câu chuyện ấm tình xuân giao hòa giữa hiện tại và quá khứ.

Những đào, mai, hương khói... trong phong tục bao đời ý nhị và đầy cảm động của ký ức người lớn. Những món ngon, những thú chơi tết dưới góc nhìn của người trẻ hiện đại đến không ngờ. Từ năm 2019, sách tết trở lại như một thú chơi tao nhã mỗi dịp cuối năm. Sách Xuân Tân Sửu 2021 mang màu sắc tươi vui, chứa đựng những câu chuyện ấm tình xuân giao hòa giữa hiện đại và quá khứ.

Tết xưa, tết nay trong trang sách

Sách tết đã có từ cách đây hơn 90 năm. Theo nhà nghiên cứu Nguyễn Ngọc Hoài Nam, sách tết lần đầu được xuất bản là cuốn “Sách xem Tết” năm Mậu Thìn 1928 của Tân Dân thư quán. Đây là cuốn sách mở đường cho thể loại sách tết ở Việt Nam và thể loại này sau đó được nhiều nhà xuất bản (NXB) khai thác với nhiều cuốn như: “Sách chơi xuân 1929”, “Sách tết Nam Kỳ”, “Sách tết nắng xuân”, “Sách tết đời nay”… và cuốn cuối cùng là “Sách xuân” của NXB Xây Dựng (1958).

Nhâm nhi bánh mứt ngọt lịm, lần giở thưởng thức từng trang sách tết trở thành một thú vui tao nhã của người xưa mỗi dịp xuân về. Nhưng nhiều năm qua, dòng sách mang tên “sách tết” bỗng vắng bóng và thi thoảng, một số nhà xuất bản mới ra mắt một số cuốn sách về văn hóa tết như: “Chú Tễu kể chuyện Tết Nguyên đán”, “Những ngày Tết ta”... Từ năm 2019, Công ty Đông A phát hành “Sách Tết Kỷ Hợi”, nối lại truyền thống làm sách tết đã đứt gãy mấy mươi năm qua. Một số đơn vị xuất bản cũng tham gia làm sách tết, tạo thành trào lưu đẹp mỗi dịp năm mới.

Thăm mùa xuân mọi miền, đến vùng cao, ghé vào bếp nhà nào ấm lửa, rong chơi trên cao nguyên, ăn tết giữa biển đảo Tổ quốc, ngắm chậu mai phương Nam, nhận bao lì xì, nếm canh miến măng, thịt đông, nem rán, lại thêm thịt kho hột vịt, canh khổ qua, dưa món, củ kiệu với tôm khô… Thời gian trôi qua mài mòn tất cả, những phong tục lâu đời cũng phần nào biến đổi. Tết nay khác lắm tết xưa. Chính vì vậy, những cuốn sách viết về tết là cơ hội để người lớn hoài niệm, để người trẻ lý giải những phong tục đã trở thành xưa cũ. Quá khứ, hiện tại đan xen, người hiểu người hơn.

Trong bối cảnh xã hội đang khuyến khích văn hóa đọc, sự trở lại của những cuốn sách tết góp một phần trong việc mang tới những sản phẩm ý nghĩa đầu năm để khuyến khích văn hóa đọc phát triển. Lắng lại và cảm nhận không khí tết ngập tràn, trẻ em sẽ tìm thấy câu chuyện đầy ắp nụ cười hồn nhiên, còn người lớn sẽ ngẫm ngợi về những đổi thay giữa tết xưa và tết nay. Nhưng dù là người lớn hay trẻ em, đọc sách tết, lòng sẽ… vui như tết.

Hướng đến nhiều đối tượng bạn đọc

Ấn phẩm “Sách Tết Tân Sửu 2021” do Đông A liên kết với NXB Văn học tiếp tục là món quà xuân thú vị với 60 bài viết của tác tác giả trong nhiều lĩnh vực. Ngoài phiên bản thường, sách còn có phiên bản bìa cứng có bìa áo, hộp sơn mài, tranh sơn mài với giá lên tới 999.000đ dành cho “dân chơi sách”.

Tiếp mạch “Nhâm nhi Tết 2020”, năm nay NXB Kim Đồng ra mắt “Nhâm nhi Tết Tân Sửu”. Ấn phẩm gồm các sáng tác thơ, truyện, nhạc, cả về ẩm thực xoay quanh chủ đề tết xưa và tết nay, về con trâu. Đáng chú ý trong ấn phẩm năm nay là phần “nhạc” với bài viết “Trăm năm hai nhạc sĩ tài hoa”, viết về nhạc sĩ Lưu Hữu Phước và GS. Trần Văn Khê.

Cuốn sách “Tết Việt Nam xưa” là món quà Tết mà MaiHaBooks liên kết với NXB Thế Giới gửi tới độc giả. Cuốn sách được tuyển dịch kỹ lưỡng, mở đầu với bài nghiên cứu sâu sắc, như một tổng quan về tết cổ truyền Việt Nam của học giả Nguyễn Văn Huyên. Tiếp đó, độc giả sẽ bước vào hành trình tết của người Việt qua những nghi lễ, phong tục, thú chơi thấm đẫm “tâm hồn Việt Nam” trong sự khắc họa uyên bác, tinh tế, gần gũi mà sống động.

NXB Phụ Nữ hướng tới độc giả là những người mê ẩm thực, khéo tay hay làm khi phát hành cuốn “Hoài niệm mứt Tết”. Đây là cuốn sách nấu ăn của hai tác giả Nguyễn Thị Phiên, Đỗ Thị Phương Nhi. Cuốn sách giới thiệu cách thức thực hiện những món mứt truyền thống cho ngày tết của gia đình Việt Nam. Không chỉ là sách dạy nấu ăn, quyển sách đưa bạn đọc trở về với hương vị ngọt ngào của những cái tết xưa.

Nhã Nam đưa tới bạn đọc một ấn phẩm vui về ngày tết: “Tết là Nhất, nhất là Tết!” của họa sĩ truyện tranh Mèo Mốc (Đặng Quang Dũng). Sách là những câu chuyện vui vẻ, hài hước: Chuyện của ông bà Thường “khăn gói quả mướp” lên thăm con cháu, đi ngó nghiêng phố phường đón tết; chuyện về quê ăn tết của hai chị em Ly và Chũn cùng những bài học cho hai đứa trẻ…

Về dòng sách tết dành cho thiếu nhi, không thể thiếu quyển sách truyện “Đúng là Tết” (Phiên bản tiếng Việt và có cả tiếng Anh) kể câu chuyện về quê ăn tết của một cô bé. Lời của sách giống như một bài đồng dao, với lượng ngôn ngữ phù hợp với trẻ nhỏ. Thể thơ ba chữ theo nhịp điệu tươi vui dễ đọc giúp bé ngân nga cả ngày…

™Bài, ảnh: PHƯƠNG THÚY