Hồn quê tranh kiếng

Cập nhật, 09:41, Thứ Tư, 20/02/2019 (GMT+7)

 

 Nghề làm tranh kiếng có dấu hiệu phục hồi
Nghề làm tranh kiếng có dấu hiệu phục hồi

Những điển tích dân gian như: Thoại Khanh - Châu Tuấn, nàng Út ống tre, Lưu Bình - Dương Lễ, hay những danh lam thắng cảnh, cảnh sinh hoạt cộng đồng ở nông thôn… được các nghệ nhân khéo léo thể hiện trên nền kiếng, trở thành nét nghệ thuật độc đáo của người dân các xã làm tranh kiếng ở mảnh đất cù lao ông Chưởng.

Nghề làm tranh kiếng xuất hiện ở huyện cù lao Chợ Mới cách đây trên dưới 100 năm. Ông Huỳnh Minh Quang (Chủ cơ sở tranh kiếng Giáo Quang, xã Long Giang) cho biết, sản phẩm tranh kiếng rất phong phú và đa dạng với nhiều thể loại, mặt hàng này có thời gian rất hút hàng, tranh làm ra không đủ bán.

Tranh kiếng được tiêu thụ khắp các tỉnh ĐBSCL từ Cà Mau, Bạc Liêu, Vĩnh Long, Đồng Tháp, Cần Thơ, Mỹ Tho đến Bình Dương, Đồng Nai, Khánh Hòa, Phú Yên… “Thường thì 1 bộ tranh kiếng có 4 khung: 1 khung hoành phi, 1 khung lớn ở giữa, 2 khung liễn đối ở 2 bên. Phần lớn tranh vẽ trên kiếng đều dựa theo điển tích như: Phật Thích Ca Mâu Ni, truyện Tấm Cám, Thoại Khanh - Châu Tuấn, nhị thập tứ hiếu, Phạm Công - Cúc Hoa, Lưu Bình - Dương Lễ…” - ông Quang chia sẻ.

Khi đời sống người dân nâng cao, thị trường ngày càng có nhiều loại tranh đáp ứng tiêu chí rẻ và đẹp, nên sức tiêu thụ tranh kiếng giảm mạnh, nghề làm tranh kiếng cũng “chững” lại. Hiện nay, nghề làm tranh kiếng không còn hưng thịnh như trước nhưng các hộ còn “bám trụ” vẫn có thể “sống được” với nghề này. Trên địa bàn huyện Chợ Mới có khoảng 7 hộ sản xuất tranh kiếng, tập trung ở các xã: Long Giang, Long Điền B, Long Kiến.

Các cơ sở này tồn tại và phát triển nhờ lượng khách hàng ổn định và có phần nhộn nhịp trở lại trong thời gian gần đây với những sản phẩm mới, hình ảnh phong phú, đa dạng, hoa văn hiện đại. Ông Nguyễn Thanh Hòa (Chủ cơ sở Thanh Hòa, xã Long Điền B) chia sẻ: “Những năm gần đây, nhu cầu của người tiêu dùng đối với mặt hàng tranh kiếng ngày càng nhiều. Tuy không rầm rộ như khoảng 20 năm trước, nhưng đây là tín hiệu đáng mừng cho nghề làm tranh kiếng truyền thống của địa phương”.

Các cơ sở sản xuất - kinh doanh tranh kiếng đã không ngừng cải tiến kỹ thuật, nguyên liệu để nâng cao chất lượng sản phẩm. Cùng với số lượng, mẫu mã tranh được các cơ sở nghiên cứu theo hướng đa dạng, đáp ứng tốt hơn thị hiếu của khách hàng.

Về nội dung, tranh kiếng được chia thành 2 loại: tranh thờ và tranh phong cảnh. Đối với tranh thờ, sản phẩm chủ yếu là các tranh chữ Nho có chú thích chữ quốc ngữ, như: Cửu Thiên huyền nữ, Cửu huyền thất tổ, Phước - Lộc - Thọ.

Thể loại tranh trang trí khá phong phú, không duy trì những khuôn mẫu truyền thống, bổ sung thêm tranh vẽ về phong cảnh đất nước, các danh lam thắng cảnh ở An Giang, tranh bộ chữ “Phước - Lộc - Thọ” theo phong cách mới. Về hình thức, tranh kiếng được chia thành 2 loại: tranh kéo lụa và tranh vẽ tay.

Tranh sử dụng phương pháp kéo lụa là tranh sản xuất đại trà, số lượng làm ra nhiều nên giá thành tương đối rẻ. Đối với phương pháp vẽ tay, nội dung thường do khách đặt nên kỳ công hơn. Thời gian làm lâu, tranh được chăm chút tỉ mỉ nên giá thành cao hơn. “Hiện nay, cơ sở phát triển thêm dòng tranh kiếng cẩn ốc xà cừ.

Loại tranh này đòi hỏi nhiều công sức, sự tỉ mỉ, khéo tay nên giá khá cao so với các sản phẩm cùng loại. Mặc dù giá tương đối cao nhưng khách hàng rất ưa chuộng” - ông Hòa thông tin.

Theo ông Hòa, thời điểm tranh kiếng đắt hàng nhất là vào dịp Tết, vì thời gian này là lúc người dân sửa soạn nhà cửa để chuẩn bị đón năm mới - nên thay đổi tranh mới. Bây giờ, đời sống người dân được cải thiện nên tranh kiếng có thể bán quanh năm.

Đặc biệt, khách hàng có thể sử dụng tranh cũ để đổi lấy tranh mới, rất tiện dụng. Mỗi loại tranh kiếng có giá từ vài chục ngàn đến vài trăm ngàn đồng, đặc biệt các loại tranh kiếng cẩn xà cừ có giá đến 1 triệu đồng.

Không những lưu giữ những giá trị truyền thống, nghề làm tranh kiếng của người dân huyện Chợ Mới góp phần giải quyết việc làm cho nhiều lao động nhàn rỗi ở địa phương với mức thu nhập ổn định trên 3 triệu đồng/người/tháng.

Đổi mới và không ngừng sáng tạo, những người làm tranh kiếng đã tạo ra nhiều dòng sản phẩm phù hợp với xu hướng của thời đại. Những bức tranh kiếng vừa mang tính tâm linh thờ cúng, vừa mang đậm giá trị giáo dục, mong ước về cuộc sống thanh bình, ấm no, hạnh phúc hay những lời răn dạy về đạo đức, lễ nghĩa, chữ hiếu, kính trọng ông bà ta từ ngàn xưa cho lớp con cháu sau này.

Theo Báo An Giang