Đừng hiểu nhầm quy định thời gian bật đèn chiếu sáng xe

Trời tối hoặc có sương mù cần bật đèn chiếu sáng để người điều khiển phương tiện quan sát chướng ngại vật.

Nghị định số 46/2016/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, thay thế Nghị định 171/2013/NĐ-CP có hiệu lực vào ngày 1/8/2016.

Trong đó có quy định xử phạt đối với người điều khiển phương tiện không bật đèn chiếu sáng trong thời gian từ 19 giờ hôm trước đến 5 giờ hôm sau, khi sương mù, thời tiết xấu hạn chế tầm nhìn.

Trước khi Nghị định 46/2016/NĐ-CP có hiệu lực, đa số người đồng tình với mức xử phạt tăng đối với một số hành vi nguy hiểm ảnh hưởng đến ATGT, tính mạng và tài sản người khác.

Riêng việc có người, kể cả báo chí nêu việc quy định thời gian sử dụng đèn chiếu sáng là cứng nhắc. Đây là cách hiểu sai, hoặc cố tình hiểu sai, gây hoang mang cho người điều khiển phương tiện tham gia giao thông.

Lý giải cục bộ

Nghị định số 171/2013/NĐ-CP (hiện hành) quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt thì người điều khiển, người ngồi trên môtô, xe gắn máy (kể cả xe máy điện), các loại xe tương tự môtô và các loại xe tương tự xe gắn máy không sử dụng đèn chiếu sáng khi trời tối hoặc khi sương mù, thời tiết xấu hạn chế tầm nhìn sẽ bị phạt tiền từ 80.000- 100.000đ.

Đối với ôtô và các loại xe tương tự ôtô không sử dụng đủ đèn chiếu sáng khi trời tối hoặc khi sương mù, thời tiết xấu hạn chế tầm nhìn sẽ bị phạt tiền từ 600.000- 800.000đ. Nghị định này không quy định thời gian mở đèn.

Nghị định 46 về xử phạt hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, đường sắt có hiệu lực từ 1/8 có nhiều điểm sửa đổi, trong đó quy định thời gian sử dụng đèn chiếu sáng.

Theo đó, các phương tiện không sử dụng hoặc sử dụng không đủ đèn chiếu sáng trong thời gian từ 19 giờ hôm trước đến 5 giờ hôm sau, khi sương mù, thời tiết xấu hạn chế tầm nhìn sẽ bị xử phạt. Mức xử phạt cao nhất đối với người lái ôtô vi phạm là 800.000đ, người lái xe máy là 100.000đ.

Nhiều người cho rằng quy định trên chưa chặt chẽ, thiếu thực tế và có phần khó hiểu. “Ở phía Bắc, một năm có 4 mùa, mùa hè 19 giờ trời vẫn sáng, sang đông 17 giờ 30 đã rất tối. Do đó cần quy định khung thời gian linh động hơn”.

Có người cho rằng: Khi nào đèn đường bật thì lúc đó bật đèn xe. Người lại nói, tuy quy định này đã cụ thể hơn về thời gian nhưng chưa thực tế và có phần cứng nhắc. 

“Khung giờ này áp dụng ở miền Nam và mùa hè ở miền Bắc thì hợp lý, còn vào mùa đông, mùa xuân ở miền Bắc sẽ gặp trở ngại vì đêm đến sớm và ngày đến rất muộn”.

Quy định khung giờ chưa hợp lý có thể gây trở ngại trong việc điều tra, khám nghiệm và giải quyết tai nạn. Vì người dân khi gây tai nạn có thể đổ lỗi cho việc không được bật đèn sớm nên không phát hiện ra phương tiện đi ngược chiều. 

“Khung 18- 6 giờ hôm sau có vẻ hợp lý hơn và tốt nhất cần linh hoạt đưa yếu tố vùng miền vào, như vậy người dân sẽ dễ hiểu, dễ áp dụng và người thực thi công vụ không gặp khó khi xử phạt hay điều tra tai nạn”...

Cần hiểu đúng

Luật Giao thông đường bộ Việt Nam năm 2008 quy định đối với người điều khiển phương tiện lưu thông trên đường phải chấp hành các quy tắc giao thông, trong đó quy định các phương tiện lưu thông trên đường, thời gian từ 18 giờ hôm trước đến 6 giờ sáng ngày hôm sau phải bật đủ đèn chiếu sáng. 

Nghị định 46/2016/NĐ-CP về xử phạt hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, đường sắt có hiệu lực từ 1/8 quy định thời gian sử dụng đèn chiếu sáng.

Theo đó, các phương tiện không sử dụng hoặc sử dụng không đủ đèn chiếu sáng trong thời gian từ 19 giờ hôm trước đến 5 giờ hôm sau, khi sương mù, thời tiết xấu hạn chế tầm nhìn sẽ bị xử phạt.

Đây là quy định phù hợp với Luật Giao thông đường bộ 2008 hiện hành. Đây là quy định rõ ràng, dễ hiểu để người tham gia giao thông và người thi hành công vụ đều có cơ sở chứng minh hành vi vi phạm Luật Giao thông đường bộ.

Cần nên hiểu rõ, từ 19- 5 giờ hôm sau là khoảng thời gian bắt buộc phải bật đèn xe. Còn tùy tình hình thời tiết như sương mù, mưa lớn tầm nhìn hạn chế, người tham gia giao thông có thể bật trước 19 giờ hay sau 5 giờ hôm sau đều được.

Xin nhấn mạnh, đó là thời gian bắt buộc để đảm bảo ATGT; còn thời gian khác tùy điều kiện thực tế của người điều khiển phương tiện tham gia giao thông, khi thấy cần thiết mở đèn, hoặc không mở đèn đều không bị xử phạt.

Trời sáng, sau 5 giờ nếu thấy cần thiết mở đèn, hoặc không cần thiết mở đèn khi thời tiết tốt, không bị xử phạt.

Quy định thời gian xử phạt, đây là cơ sở vững chắc và cần thiết để nhắc nhở người điều khiển phương tiện tham gia giao thông bật đèn khi trời tối; đây cũng là cơ sở vững chắc để cơ quan chức năng khi thi hành công vụ có đủ cơ sở xử lý vi phạm, đồng thời tránh áp dụng quy phạm pháp luật tùy tiện, vô căn cứ.

Anh Huân- một tài xế nêu quan điểm: “Rõ ràng quy định đã chỉ rất rõ trong khung giờ đó dù trời có sáng vẫn phải bật, không bật bị phạt. Ngoài khung giờ đó muốn bật hay tắt là quyền công dân, không phạt được vì luật không nói”.

Từ năm 2010 tới nay, quy định về sử dụng đèn chiếu sáng từng được sửa đổi 3 lần. Nghị định 34/2010 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ quy định rõ thời gian sử dụng đèn chiếu sáng về ban đêm là từ 18 giờ hôm trước đến 6 giờ hôm sau.

3 năm sau, trong Nghị định 171/2013 sửa đổi đã bỏ quy định khung thời gian sử dụng đèn chiếu sáng ban đêm mà chỉ nêu chung chung, xử phạt “Không sử dụng đủ đèn chiếu sáng khi trời tối hoặc khi sương mù, thời tiết xấu hạn chế tầm nhìn; sử dụng đèn chiếu xa khi tránh xe đi ngược chiều”.

Bài, ảnh: ĐÔNG BÌNH