Tìm "danh phận" cho hạt gạo

Trong 2 năm trở lại đây, thị trường gạo xuất khẩu có sự tham gia nhiều hơn của khối doanh nghiệp tư nhân, chất lượng gạo đã được cải thiện rõ rệt.

Cụ thể, thông tin từ Bộ Nông nghiệp- PTNT, mới đây Công ty CP Tập đoàn Tân Long- một doanh nghiệp tư nhân- đã vượt qua các doanh nghiệp tên tuổi đến từ Trung Quốc, Thái Lan, Úc để trúng thầu xuất 60.000 tấn gạo lứt Japonica sang thị trường khó tính Hàn Quốc.

Còn xuất khẩu trong 6 tháng đầu năm đạt khoảng 3,57 triệu tấn, giá trị đạt 1,81 tỷ USD, tăng 25% về khối lượng và tăng 42% về giá trị so cùng kỳ.

Giá gạo trắng 5% tấm xuất khẩu của Việt Nam hiện đạt 450 USD/tấn, cao hơn so với sản phẩm cùng loại của Ấn Độ và Thái Lan.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia, đừng nhìn những thành quả mà mừng vội, bởi nếu đẩy giá gạo lên bằng giá gạo Thái Lan thì xuất khẩu gạo sẽ gặp khó.

Cái thiếu của ngành lúa gạo hiện là mối liên kết giữa nông dân, doanh nghiệp, sản xuất quá manh mún và nhất là thương hiệu.

Thực tế, hành trình xây thương hiệu cho hạt gạo Việt Nam đã được phác thảo từ lâu, nhiều lần, thậm chí được coi là cấp bách.

Rất nhiều hội thảo về vấn đề này đã được tổ chức, thậm chí Bộ Nông nghiệp-PTNT còn tổ chức cả một cuộc thi sáng tạo logo cho thương hiệu gạo quốc gia, nhưng đến nay gạo Việt vẫn… chưa có tên tuổi.

Theo các chuyên gia ngành lúa gạo, tư duy làm gạo của người Việt vẫn chú trọng đến số lượng, chưa quan tâm đến chất lượng.

GS. Võ Tòng Xuân từng cho rằng, Việt Nam sản xuất nhiều loại gạo có “số má” nhưng chất lượng gạo vẫn không được đánh giá cao.

Nhiều nơi chỉ biết đến gạo Thái Lan mà chưa biết đến gạo Việt Nam. Phát triển bền vững đòi hỏi sản phẩm phải an toàn, có đầu mối giao nhận, có truy xuất nguồn gốc rõ ràng.

Điều này đòi hỏi muốn bán được giá cao, sản phẩm lúa gạo Việt Nam phải xây dựng được thương hiệu.

Đồng thời, Nhà nước cần có chính sách hỗ trợ để khuyến khích người dân sản xuất an toàn; chấm dứt tình trạng trên một cánh đồng mà có cả chục giống, rồi tạo ra hàng chục thứ gạo chất lượng khác nhau sẽ rất khó nâng cao thu nhập cho người trồng lúa.

HOÀNG MINH